Lăng chữa cháy là vũ khí chiến đấu của lực lượng Cảnh sát PCCC, CNCH, hiện trong lực lượng đang sử dụng nhiều loại lăng chữa cháy khác nhau, mỗi loại được thiết kế để phục vụ nhu cầu chữa cháy cụ thể. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào tìm hiểu về lăng chữa cháy cầm tay và khám phá các loại lăng khác nhau hiện có.
I. Tổng quan về lăng chữa cháy và tầm quan trọng của chúng
- Lăng chữa cháy tia nước đặc (lăng chữa cháy nòng trơn)
Các lăng này có lỗ khoan bên trong đơn tru mà không có bất kỳ cài đặt điều chỉnh nào. Chúng cung cấp luồng nước tập trung, thường được sử dụng để cung cấp luồng nước mạnh, trực tiếp để xuyên qua ngọn lửa.
2. Lăng chữa cháy sương mù
Lăng sương mù cho phép điều chỉnh lưu lượng nước từ dòng nước đặc thành dạng sương mù mịn hoặc sương mù. Chúng linh hoạt và có thể được sử dụng cho nhiều kỹ thuật chữa cháy khác nhau, chẳng hạn như làm mát, tạo rào cản hơi nước hoặc bảo vệ lính cứu hỏa khỏi nhiệt.
Kiểu dòng nước do lăng chữa cháy tạo ra sự khác biệt quan trọng trong đặc tính chữa cháy của lăng chữa cháy đó. Lăng chữa cháy sương mù tạo ra một dòng nước nhỏ hình nón. Những giọt nước này có thể dễ dàng chuyển đổi thành hơi nước, hấp thụ nhiệt từ không khí xung quanh và thậm chí có thể được sử dụng để đẩy không khí nóng ra khỏi phòng. Các luồng nước thẳng xả nước theo hình dạng cột. Điều này giúp nước xả có phạm vi tiếp cận lớn hơn và thâm nhập sâu hơn, nhưng không hiệu quả trong việc thông gió cho không gian hoặc hấp thụ nhiệt xung quanh.
3. Lăng chữa cháy đa năng
Lăng chữa cháy đa năng là một trong những lăng chữa cháy cung cấp nhiều chức năng phun và cài đặt mức lưu lượng phun cho mục đích chữa cháy khác nhau . Nó được thiết kế để cung cấp nhiều kiểu phun khác nhau, chẳng hạn như Tia nước đặc luồng thẳng, phun sương mù hoặc phun góc rộng, cho phép lính cứu hỏa điều chỉnh lưu lượng nước theo yêu cầu của các tình huống cháy khác nhau. Lăng chữa cháy đa năng thường được các đơn vị Cảnh sát PCCC, CNCH sử dụng để dập tắt đám cháy hiệu quả và kiểm soát sự lan rộng của ngọn lửa.
Lăng chữa cháy đa năng là sự kết hợp giữa lăng chữa cháy sương và lăng chữa cháy có lỗ khoan trơn, cung cấp phạm vi tiếp cận và khả năng thâm nhập tối đa của lăng chữa cháy có lỗ khoan trơn, đồng thời vẫn mang lại lợi ích của luồng sương mù cùng lúc hoặc độc lập. Lăng chữa cháy loại đa năng này có khả năng tạo ra lưu lượng lớn ở áp suất thấp và phù hợp với nhiều ứng dụng chiến thuật chữa cháy: tấn công bên trong, bên ngoài và nhà cao tầng, hệ thống CAFS, ứng dụng phun bọt, tấn công trực tiếp và gián tiếp, làm mát, bảo vệ và thông gió.
4. Lăng chữa cháy thay đổi lưu lượng
Lăng lưu lượng thay đổi lưu lượng là một trong những lăng chữa cháy cho phép người dùng kiểm soát và điều chỉnh lưu lượng nước khác nhau tùy theo nhu cầu sử dụng. Không giống như loại lăng có lưu lượng cố định, lăng có thể điều chỉnh lưu lượng cung cấp tính linh hoạt để điều chỉnh lưu lượng nước dựa trên các yêu cầu chữa cháy cụ thể. Các lăng này được thiết kế để đáp ứng các tình huống cháy khác nhau và cung cấp tính linh hoạt trong việc dập tắt đám cháy hiệu quả.
5. Lăng chữa cháy chuyên dụng
Lăng chuyên dụng là loại lăng được thiết kế cho vòi chữa cháy cụ thể. Lăng này được sử dụng để kiểm soát và định hướng dòng nước hoặc các tác nhân chữa cháy khác theo nhiều cách khác nhau. Các lăng này có nhiều kiểu dáng và chức năng khác nhau, mỗi loại phục vụ một mục đích cụ thể trong hoạt động chữa cháy.
II. Lựa chọn lăng chữa cháy phù hợp khi chữa cháy
Các yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn lăng chữa cháy:
- Lưu lượng: Lượng nước mà lăng có thể cung cấp trong một phút.
- Kiểu phun: Kiểu phun mà lăng tạo ra, chẳng hạn như phun tia nước đặc, sương mù hoặc có thể điều chỉnh kiểu phun và lưu lượng phun.
- Mức áp suất phun: Áp suất tối đa mà lăng có thể chịu được.
- Vật liệu chế tạo: Vật liệu làm lăng chữa cháy, xét đến độ bền và khả năng chống ăn mòn.
- Kích thước và trọng lượng: Kích thước và trọng lượng của lăng để dễ dàng cầm nắm và điều khiển.
- Khả năng tương thích: Đảm bảo lăng tương thích với vòi chữa cháy và các kết nối đang sử dụng trong lực lượng.
- Công thái học: Mức độ thoải mái và dễ thao tác sử dụng, bao gồm thiết kế tay cầm và van khóa.
- Bảo trì và vệ sinh: Xem xét mức độ dễ dàng bảo trì và vệ sinh lăng chữa cháy.
Khi lựa chọn lăng chữa cháy, các yếu tố quan trọng cần cân nhắc bao gồm lưu lượng, kiểu phun, mức áp suất, vật liệu, kích thước và trọng lượng, khả năng tương thích, công thái học, yêu cầu bảo trì và vệ sinh.
III. Lưu ý khi lựa chọn lăng chữa cháy chữa cháy
Loại lăng chữa cháy được lựa chọn sẽ phù hợp nhất với ứng dụng chiến thuật chữa cháy tương ứng.
1. Phạm vi lưu lượng cần thiết là bao nhiêu?
Xác định lưu lượng tối thiểu cần thiết để chữa cháy. Hiểu lưu lượng tối đa có thể đạt được với áp suất bơm chữa cháy thông thường và bố trí đường vòi. Quyết định xem lăng chữa cháy sẽ luôn được sử dụng trên cùng một loại vòi hay sẽ được sử dụng trong các ứng dụng khác, có thể yêu cầu lưu lượng khác nhau.
2. Có cần nhiều loại lăng không?
Trước khi chọn lăng chữa cháy, bạn nên cân nhắc xem có cần nhiều kiểu phun không, chẳng hạn như chế độ phun sương và chế độ phun tia nước đặc, hay chỉ cần một kiểu phun. Một số lăng chữa cháy sương có phạm vi phun tương tự như các lỗ phun trơn ở mức 7 bar. Kiểu phun sương nhằm bảo vệ lính cứu hỏa đang làm nhiệm vụ khỏi bị tổn thương do nhiệt độ cực cao, đặc biệt là trong các vụ cháy công nghiệp.
3. Ai là người kiểm soát lưu lượng và sự sẵn có của lực lượng chữa cháy?
Lực phản ứng được xác định bởi lưu lượng, áp suất lăng chữa cháy ở đầu vào và kiểu lăng. Càng có nhiều nhân lực trên đường vòi, lưu lượng và áp suất càng lớn có thể chữa cháy trong thời gian dài hơn. Nếu nguồn nhân lực bị hạn chế, việc cân nhắc sử dụng lăng chữa cháy có lưu lượng thấp hơn và/hoặc giảm áp suất định mức có thể giúp lính cứu hỏa giảm bớt tình trạng mệt mỏi.
4. Nếu người vận hành lăng chữa cháy phải kiểm soát lưu lượng, lăng chữa cháy loại có thể điều chỉnh mức lưu lượng có thể là lựa chọn tốt nhất, chẳng hạn như trong trường hợp lính cứu hỏa ở xa máy bơm chữa cháy và khó duy trì liên lạc. Nếu người vận hành máy bơm phải kiểm soát lưu lượng thì việc sử dụng lăng chữa cháy điều chỉnh mức lưu lượng, lăng chữa cháy tự động hoặc lăng chữa cháy đa năng có lẽ là lựa chọn tốt nhất.
5. Trình độ đào tạo sử dụng như thế nào?
Lăng chữa cháy nòng trơn đòi hỏi ít đào tạo nhất đối với người vận hành máy bơm và lăng chữa cháy. Lăng chữa cháy sương mù đòi hỏi đào tạo nhiều hơn so với lăng chữa cháy nòng trơn và đào tạo sẽ bao gồm cách sử dụng các kiểu phun khác nhau được đặc trưng bởi lăng chữa cháy sương mù.
Cần đào tạo ở cấp độ cao hơn đối với lính cứu hỏa và người vận hành máy bơm để sử dụng lăng chữa cháy sương mù, lăng chữa cháy đa năng và lăng chữa cháy có thể lựa chọn mức lưu lượng và chiến sĩ phải thông thạo các mức cài đặt lưu lượng khác nhau và lợi thế của nó.
IV. Kết luận
Tóm lại, việc hiểu rõ các loại lăng chữa cháy khác nhau là rất quan trọng khi đưa ra lựa chọn phù hợp với nhu cầu chữa cháy của lực lượng Cảnh sát PCCC, CNCH. Chúng ta đều biết nước được sử dụng rộng rãi trong chữa cháy vì nước chống lại sự thay đổi nhiệt độ. Các phân tử nước không thể hóa hơi nhanh trừ khi các liên kết hydro-H2 trong nước (H2O) bị phá vỡ, và điều đó tiêu tốn rất nhiều năng lượng. Do đó, việc dập lửa bằng nước có thể làm mất đi phần lớn nhiệt của chất cháy, làm gián đoạn phản ứng hóa học duy trì nó.
Nhưng chữa cháy không chỉ đơn thuần là phun càng nhiều nước càng tốt. Mỗi tình huống đòi hỏi lính cứu hỏa phải cân nhắc những câu hỏi như:
- Liệu nước có di chuyển đủ xa không?
- Liệu luồng nước có xuyên qua vật liệu đang cháy không?
- Có thể loại bỏ nhiệt và khói ra khỏi khu vực bằng luồng không khí tạo ra do nước chuyển động không?
- Áp suất nước có sẵn là bao nhiêu?
- Khu vực đó có cần phải được làm mát trước khi lính cứu hỏa có thể vào an toàn không?
- Tòa nhà vẫn còn có người ở chứ và nếu có thì hơi nước do lính cứu hỏa tạo ra có gây hại cho họ không?
Trong một số trường hợp, nước có thể không được sử dụng. Khi nguồn ngọn lửa là chất lỏng dễ cháy, như xăng hoặc sơn, có thể sử dụng chất chữa cháy dạng bọt, có tác dụng ngăn chặn phản ứng hóa học của đám cháy bằng cách loại bỏ oxy. Tất cả những cân nhắc này và nhiều cân nhắc khác có thể có lợi cho một lăng chữa cháy cụ thể cho một mục đích sử dụng cụ thể.
Theo: Trung Tâm, Cục Cảnh sát PCCC và CNCH
